انواع سرمایه گذاران بر مبنای میزان تحمل ریسک

• علی‌اکبر دهخدا
• 2025-01-30

سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی همواره با سطحی از ریسک همراه است. میزان تحمل ریسک در افراد مختلف متفاوت بوده و این عامل نقش مهمی در انتخاب استراتژی‌های سرمایه‌گذاری ایفا می‌کند. برخی افراد ترجیح می‌دهند با حداقل ریسک، سود کمتری به دست آورند، در حالی که برخی دیگر با پذیرش ریسک بیشتر، به دنبال سودهای کلان هستند.

شناخت انواع سرمایه‌گذاران بر اساس میزان تحمل ریسک به سرمایه‌گذاران و مشاوران مالی کمک می‌کند تا بهترین تصمیمات را متناسب با روحیات و اهداف مالی خود اتخاذ کنند. تحمل ریسک به میزان پذیرش نوسانات ارزش دارایی‌ها و احتمال از دست دادن سرمایه گفته می‌شود که بسته به عوامل روان‌شناختی و اقتصادی در افراد متفاوت است.

در این مقاله، به بررسی دسته‌بندی سرمایه‌گذاران از نظر میزان ریسک‌پذیری می‌پردازیم. این دسته‌بندی شامل سرمایه‌گذاران محافظه‌کار، سرمایه‌گذاران با ریسک متوسط و سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر می‌شود. آگاهی از این طبقه‌بندی می‌تواند به افراد کمک کند تا رویکرد مناسبی برای مدیریت دارایی‌های خود انتخاب نمایند.

انواع رویکردهای سرمایه‌گذاری بر اساس ریسک‌پذیری

رویکردهای سرمایه‌گذاری بر اساس میزان ریسک‌پذیری به دسته‌های مشخصی تقسیم می‌شوند. هر سرمایه‌گذار با توجه به میزان تحمل ریسک خود، رویکرد خاصی را برای مدیریت سرمایه و دستیابی به اهداف مالی انتخاب می‌کند. در ادامه انواع این رویکردها را معرفی می‌کنیم:

• رویکرد محافظه‌کارانه: این نوع سرمایه‌گذاران به دنبال حفظ سرمایه اولیه خود هستند و حاضر به پذیرش ریسک زیادی نیستند. ابزارهای مالی با بازده ثابت مانند سپرده‌های بانکی و اوراق قرضه از گزینه‌های اصلی آن‌ها محسوب می‌شوند.
less
• رویکرد متعادل: سرمایه‌گذاران با ریسک‌پذیری متوسط ترکیبی از دارایی‌های کم‌ریسک و پرریسک را انتخاب می‌کنند. آن‌ها به دنبال تعادل بین حفظ سرمایه و کسب سود معقول هستند. سرمایه‌گذاری در صندوق‌های مختلط و سهام بنیادی از انتخاب‌های رایج این گروه است.
• رویکرد جسورانه: این دسته از سرمایه‌گذاران ریسک بالایی را می‌پذیرند و عمدتاً به دنبال بازده‌های بالا در کوتاه‌مدت یا میان‌مدت هستند. آن‌ها به بازارهایی مانند سهام پرنوسان، ارزهای دیجیتال و سرمایه‌گذاری‌های نوآورانه تمایل دارند.

انتخاب رویکرد مناسب به عوامل مختلفی از جمله سن، اهداف مالی، وضعیت اقتصادی و شخصیت سرمایه‌گذار بستگی دارد. آگاهی از این رویکردها می‌تواند به بهینه‌سازی تصمیمات مالی کمک کند.

ویژگی‌های سرمایه‌گذاران محافظه‌کار در بازارهای مالی

سرمایه‌گذاران محافظه‌کار افرادی هستند که اولویت اصلی آن‌ها حفظ سرمایه و جلوگیری از ضررهای احتمالی است. این گروه تمایل دارند تا دارایی‌های خود را در ابزارهای مالی کم‌ریسک و مطمئن سرمایه‌گذاری کنند.

اهداف سرمایه‌گذاران محافظه‌کار

مهم‌ترین هدف این سرمایه‌گذاران امنیت مالی و حفظ ارزش سرمایه اولیه است. آن‌ها معمولاً بازدهی کمتری را قبول می‌کنند تا از نوسانات بازار در امان بمانند. این اهداف اغلب شامل موارد زیر می‌شود:

• حفظ سرمایه و جلوگیری از کاهش ارزش دارایی
• ایجاد درآمد ثابت و پایدار
• کاهش تأثیرپذیری از نوسانات اقتصادی

ابزارهای سرمایه‌گذاری مناسب

سرمایه‌گذاران محافظه‌کار به سراغ گزینه‌هایی می‌روند که دارای ریسک پایین و بازدهی تضمین‌شده باشند. از جمله ابزارهای مناسب برای این گروه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سپرده‌های بانکی با سود ثابت
• اوراق مشارکت و اوراق قرضه
• صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت

ویژگی‌های شخصیتی سرمایه‌گذاران محافظه‌کار معمولاً شامل احتیاط زیاد، برنامه‌ریزی دقیق و اجتناب از ریسک‌های غیرضروری است. این رویکرد باعث می‌شود که سرمایه آن‌ها در طول زمان رشد آهسته ولی مطمئنی داشته باشد.

چگونگی عملکرد سرمایه‌گذاران با ریسک متوسط

سرمایه‌گذاران با ریسک متوسط افرادی هستند که به دنبال تعادل بین ریسک و بازده هستند. این گروه در مقایسه با سرمایه‌گذاران محافظه‌کار، میزان بیشتری از ریسک را می‌پذیرند اما همچنان از تصمیم‌گیری‌های پرخطر اجتناب می‌کنند. هدف اصلی آن‌ها کسب سود منطقی در کنار حفظ بخش قابل‌توجهی از سرمایه است.

استراتژی‌های سرمایه‌گذاری

این سرمایه‌گذاران ترکیبی از دارایی‌های کم‌ریسک و پرریسک را در سبد سرمایه‌گذاری خود قرار می‌دهند. رویکرد آن‌ها شامل موارد زیر است:

• سرمایه‌گذاری در سهام بنیادی با نوسانات کمتر
• خرید صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلط که ترکیبی از سهام و اوراق را ارائه می‌دهند
• نگهداری بخشی از دارایی‌ها در اوراق با درآمد ثابت برای کاهش ریسک کلی

ویژگی‌های رفتاری

سرمایه‌گذاران با ریسک متوسط معمولاً صبر و حوصله بیشتری دارند و با تحلیل شرایط بازار تصمیم‌گیری می‌کنند. ویژگی‌های مهم آن‌ها عبارتند از:

• توانایی پذیرش نوسانات کوتاه‌مدت بازار
• تمایل به تنوع‌بخشی در سرمایه‌گذاری برای کاهش ریسک
• انتخاب گزینه‌های مالی با بازدهی معقول و قابل پیش‌بینی

این گروه با داشتن رویکردی متعادل، از فرصت‌های رشد سرمایه استفاده کرده و در عین حال از ضررهای سنگین جلوگیری می‌کنند. عملکرد آن‌ها بر پایه تحلیل‌پذیری و تصمیم‌گیری منطقی شکل می‌گیرد.

خصوصیات و رفتار سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر

سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر افرادی هستند که با پذیرش ریسک‌های بالا به دنبال دستیابی به بازدهی قابل‌توجه در کوتاه‌مدت یا میان‌مدت هستند. این گروه معمولاً نوسانات شدید بازار را به عنوان فرصتی برای کسب سود در نظر می‌گیرند و به سرمایه‌گذاری‌های پرریسک تمایل دارند.

ویژگی‌های اصلی این سرمایه‌گذاران شامل موارد زیر است:

رفتار این سرمایه‌گذاران معمولاً با شجاعت، تحلیل‌گری و پذیرش احتمال شکست همراه است. آن‌ها فرصت‌های پرریسک را شناسایی کرده و با اعتماد به نفس بالا اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کنند.

عوامل مؤثر بر میزان تحمل ریسک افراد

تحمل ریسک در سرمایه‌گذاری به عوامل مختلفی بستگی دارد که می‌تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. این عوامل ترکیبی از ویژگی‌های شخصیتی، شرایط مالی و اهداف فردی هستند که میزان ریسک‌پذیری را تعیین می‌کنند.

وضعیت مالی و اقتصادی

شرایط مالی افراد یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر میزان تحمل ریسک است. افرادی که دارای منابع مالی پایدار و درآمد بالایی هستند، معمولاً ریسک بیشتری را می‌پذیرند، در حالی که افراد با منابع محدود ترجیح می‌دهند ریسک کمتری را تجربه کنند.

همچنین، سطح بدهی و تعهدات مالی می‌تواند در تصمیم‌گیری افراد برای پذیرش یا اجتناب از ریسک مؤثر باشد.

ویژگی‌های شخصیتی و روان‌شناختی

شخصیت افراد تأثیر زیادی بر رویکرد آن‌ها در برابر ریسک دارد. افرادی که دارای روحیه ماجراجویی و اعتماد به نفس بالا هستند، معمولاً به سرمایه‌گذاری‌های پرریسک تمایل دارند. در مقابل، افراد محتاط و محافظه‌کار تمایل دارند سرمایه خود را در گزینه‌های کم‌ریسک قرار دهند.

علاوه بر این، تجربیات گذشته و سطح دانش فرد در بازارهای مالی نیز می‌تواند بر میزان تحمل ریسک او اثر بگذارد. سرمایه‌گذارانی که تجربه موفق در شرایط پرنوسان دارند، معمولاً ریسک بیشتری را می‌پذیرند.

در نهایت، ترکیب این عوامل مشخص می‌کند که یک فرد تا چه میزان می‌تواند نوسانات بازار را تحمل کرده و بر اساس آن تصمیم‌گیری کند.

تأثیر روحیه ریسک‌پذیری بر بازده سرمایه‌گذاری

روحیه ریسک‌پذیری یکی از عوامل کلیدی در تعیین بازده سرمایه‌گذاری است. میزان تمایل سرمایه‌گذار به پذیرش ریسک می‌تواند نقش مهمی در انتخاب ابزارهای مالی و دستیابی به بازده مطلوب ایفا کند. در ادامه تأثیرات این روحیه بر بازده سرمایه‌گذاری بررسی می‌شود:

• پتانسیل سودآوری بالاتر: سرمایه‌گذارانی که روحیه ریسک‌پذیری بالایی دارند، معمولاً به دنبال فرصت‌های سرمایه‌گذاری با بازدهی بیشتر هستند. آن‌ها با پذیرش نوسانات و ریسک‌های بالا، امکان دستیابی به سودهای کلان را فراهم می‌کنند.
less
• نوسانات سرمایه: یکی از اثرات روحیه ریسک‌پذیری، نوسانات زیاد در ارزش دارایی‌هاست. سرمایه‌گذارانی که ریسک بیشتری می‌پذیرند، ممکن است در کوتاه‌مدت با افت و خیزهای شدید در سرمایه خود مواجه شوند.
• تنوع‌پذیری در دارایی‌ها: افراد ریسک‌پذیر معمولاً در سبد سرمایه‌گذاری خود از گزینه‌های متنوع و پرریسک مانند سهام، ارزهای دیجیتال و کالاهای نوظهور استفاده می‌کنند. این تنوع می‌تواند بازده بالاتری به همراه داشته باشد.

با این حال، بازده سرمایه‌گذاری همیشه متناسب با میزان ریسک نیست. برای موفقیت در سرمایه‌گذاری، ریسک‌پذیری باید با دانش کافی، تحلیل بازار و مدیریت درست سرمایه همراه باشد. در غیر این صورت، امکان از دست رفتن سرمایه افزایش می‌یابد.

1. سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر باید توانایی تحمل زیان احتمالی را داشته باشند.
2. تحلیل و بررسی دقیق شرایط بازار، پیش‌نیاز پذیرش ریسک بالا است.
3. بازده بالاتر مستلزم تصمیم‌گیری‌های آگاهانه و منطقی در شرایط پرنوسان است.

در مجموع، روحیه ریسک‌پذیری می‌تواند بازده سرمایه‌گذاری را افزایش دهد، اما مدیریت صحیح ریسک برای جلوگیری از زیان‌های سنگین ضروری است.